Binek Otomobillerin Giderleri ve Amortismanlarının Vergi Matrahından İndirilmesi
1. GİRİŞ
Binek otomobiller, şirketler ve serbest meslek erbabı tarafından işletme faaliyetlerinde kullanılan önemli varlıkların başında gelir. Ancak bu taşıtlara ilişkin giderlerin ve amortismanın vergi matrahından indirilmesi konusunda bazı sınırlandırmalar getirilmiştir. Bu makalede, binek otomobillerin giderleri ve amortismanı ile ilgili mevzuat, uygulanacak kısıtlamalar ve örneklerle konuya açıklık getirilecektir.
2. BİNEK OTOMOBİLİN TANIMI
Binek otomobil, esas olarak insan taşımak üzere imal edilmiş motorlu taşıtları ifade eder. Gümrük Tarife Cetvelinin 87.03 pozisyonunda yer alan bu taşıtlar, steşın vagonlar ve çok amaçlı taşıtları da kapsar. Ancak ambulans, para arabası, itfaiye öncü arabası gibi özel araçlar binek otomobil sayılmaz.
3. BİNEK OTOMOBİLLERE İLİŞKİN GİDERLER
3.1. Kiralama Giderleri
- Aylık Kira Bedeli Sınırı: 2024 yılı için binek otomobil kiralama gideri, aylık 26.000 TL’yi aşan kısmı gider yazılamaz.
- Serbest Meslek Erbabı: Serbest meslek erbabının önceden ödedikleri kira giderleri, işletme faaliyetinde kullanılan dönemdeki kısıtlama çerçevesinde dikkate alınır.
"Örnek": Mükellef, aylık 30.000 TL kira bedeli ile bir binek otomobil kiralamışsa, 26.000 TL'si gider olarak dikkate alınır, 4.000 TL ise kanunen kabul edilmeyen gider (KKEG) olarak ticari kazanca eklenir.
3.2. İktisap (Satın Alma) Giderleri
Binek otomobil iktisabında Katma Değer Vergisi (KDV) ve Özel Tüketim Vergisi (OTV) toplamının 2024 yılı için azami 690.000 TL’lik kısmı gider yazılabilir.
"Örnek": Vergisiz fiyatı 800.000 TL olan bir binek otomobilin ÖTV'si 640.000 TL ve KDV’si 288.000 TL’dir. Toplam 928.000 TL’nin 690.000 TL’si gider olarak yazılabilir, 238.000 TL ise KKEG olarak ticari kazanca eklenir.
3.3. Genel Giderler
Binek otomobillere ilişkin tamir, bakım, yakıt, sigorta vb. cari giderlerin en fazla %70’i matrahtan düşürülebilir.
"Örnek": 100.000 TL’lik yakıt giderinin 70.000 TL’si gider yazılabilir, 30.000 TL’si KKEG olarak dikkate alınır.
4. BİNEK OTOMOBİLLERDE AMORTİSMAN GİDERİ
4.1. Amortisman Tutarı
Binek otomobillerde amortismana esas tutar 2024 için 1.500.000 TL’dir. Bu tutarı aşan amortisman giderleri, KKEG olarak dikkate alınır.
"Örnek": 2.000.000 TL’ye satın alınan bir binek otomobilde 1.500.000 TL’si amortisman matrahına dahil edilir. 500.000 TL’lik fark KKEG olur.
4.2. Kıst Amortisman Uygulaması
Yılın herhangi bir döneminde iktisap edilen taşıt için, o yıla isabet eden amortisman oranı kıst olarak uygulanır.
"Örnek": Haziran 2024’te 1.500.000 TL’lik amortismana tabi bir taşıt için, 7 ayın amortismanı hesaplanır (300.000 TL x 7/12 = 175.000 TL).
Binek otomobillerin giderleri ve amortismanları, gelir ve kurumlar vergisi matrahından düşülebilir. Ancak kira, iktisap ve genel giderler için sınırlandırmalar getirilmektedir. Amortismanlarda ise yıllık sınırlar ve kıst amortisman uygulaması geçerlidir. Bu makalede sunulan bilgiler ışığında, binek otomobil giderleriyle ilgili doğru ve yasal muhasebe uygulamaları yapılması mümkün olacaktır. @MuhasebeGPT